Sự khác biệt của Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium

Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium là những thuật ngữ quen thuộc trong giới chơi tiểu cảnh, tuy nhiên các thuật ngữ này thường khiến những người mới tiếp xúc hơi bối rối và khó phân biệt rõ ràng về các khái niệm. Chính vì thế,  Tiny Garden muốn thông qua bài viết sau đây , giới thiệu tổng quan về những đặc điểm riêng biệt của 4 loại tiểu cảnh này cũng như cách chăm sóc phù hợp cho từng loại. 

1. Tổng quan về Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium  

Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium  là một số loại hệ sinh thái phổ biến trong giới chơi tiểu cảnh. Trước hết,  Tiny Garden  sẽ giúp bạn hiểu một cách đơn giản về chúng, trước khi đi vào chi tiết từng loại hệ sinh thái nhé! 

• Terrarium chứa chủ yếu đất đá, thực vật, ít hoặc không có nước. Thích hợp cho các loại cây cối ưa sống trong môi trường khô ráo, một số loài bò sát và côn trùng nhỏ. 
• Paludarium (hay gọi là hồ bán cạn) kết hợp giữa đất và nước,  thường có diện tích phần nước nhỏ hơn phần đất. Phù hợp cho thực vật ưa ẩm và động vật lưỡng cư, bò sát và côn trùng sống trong môi trường ẩm ướt. 
• Vivarium là hệ sinh thái thích hợp chứa cả thực vật và động vật, với môi trường đất và nước, lượng nước nhiều. Hệ sinh thái này mô phỏng hệ sinh thái tự nhiên. 
• Aquarium là hệ sinh thái có môi trường hoàn toàn là nước. Thích hợp cho các loài cá, tôm, tép, san hô và các sinh vật thủy sinh khác. 

Đối với người mới bắt đầu chơi bộ môn tiểu cảnh, bạn cần hiểu và xác định được loại hình chơi tiểu cảnh nào mà mình yêu thích nhất. Còn nếu các bạn chưa hình dung được chúng khác nhau ra sao. Theo dõi tiếp nội dung bên dưới,  Tiny Garden sẽ giới thiệu chi tiết về 4 loại hình tiểu cảnh  Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium giúp bạn có cái nhìn bao quát hơn đối với bộ môn này. 

1.1 Giới thiệu về Terrarium 

Terrarium hay còn được gọi là hồ cạn là một hệ sinh thái thu nhỏ mô phỏng môi trường sống tự nhiên. Có thể mở hoặc kín với kích thước và hình dạng đa dạng.  Terrarium bình kín thường được sử dụng để trồng các loại cây ưa ẩm như rêu, dương xỉ và cây nhiệt đới.  

Terrarium mở thường là cây cảnh ưa sống khô ráo như xương rồng, sen đá, các loại dương xỉ. Khi chăm sóc Terrarium cần chú ý đến việc tưới nước, thoát nước và ánh sáng phù hợp cho từng loại cây. 

Terrarium được ưa chuộng vì: 

• Dễ dàng chăm sóc: Terrarium thường là hệ sinh thái kín, do đó việc chăm sóc tương đối đơn giản, chỉ cần tưới nước định kỳ và thỉnh thoảng tỉa cành. 
• Thích hợp cho không gian nhỏ: Kích thước terrarium rất đa dạng, từ mini để bàn đến loại lớn hơn, phù hợp với nhiều không gian. 
• Tính thẩm mỹ cao: Terrarium với sự kết hợp giữa cây cảnh, sỏi đá, gỗ lũa,... tạo nên một tiểu cảnh đẹp mắt, mang thiên nhiên vào trong nhà. 

Bạn có thể xem thêm bài viết  Terrarium là gì được rất nhiều độc giả của  Tiny Garden ưa thích để biết được chi tiết hơn thế nào là terrarium và sự hấp dẫn diệu kỳ từ bộ môn nghệ thuật này nhé. 

>>>Xem thêm:  Những điều cần biết về nghệ thuật Terrarium trồng cây trong lọ thủy tinh 

1.2 Tìm hiểu về Vivarium (sinh vực) 

Vivarium hay còn được gọi là sinh vực, phòng sinh thái, là một không gian được thiết kế khép kín, thường được làm bằng thủy tinh hoặc nhựa trong suốt như bình thủy tinh , để mô phỏng môi trường sống tự nhiên cho động vật hoặc thực vật. Nó thường được sử dụng để nuôi cấy hoặc quan sát thực vật, động vật trong điều kiện gần giống với môi trường sống tự nhiên của chúng nhất. Nếu xét về cấp bậc phân loại thì theo một số tài liệu Vivarium sẽ bao gồm cả Paludarium, Terrarium và Aquarium 

Vivarium có thể là một bể cá, một hồ nước nhỏ, hoặc thậm chí là một khu rừng nhỏ được tái tạo trong nhà hoặc trong một khu vườn. Mục đích của việc tạo ra Vivarium là để nghiên cứu hành vi, sinh sản hoặc chỉ đơn giản là để thưởng thức vẻ đẹp của động vật và thực vật trong một môi trường được kiểm soát. 

Ưu điểm của Vivarium: 

• Mang thiên nhiên vào nhà: Vivarium mang đến cho bạn cơ hội sở hữu một mảnh thiên nhiên thu nhỏ ngay trong chính ngôi nhà của mình. Bạn có thể ngắm nhìn vẻ đẹp của các loài cây cối, động vật và tận hưởng bầu không khí trong lành mà vivarium tạo ra. 
• Giải trí và thư giãn: Việc chăm sóc vivarium và quan sát các sinh vật bên trong là một hoạt động giải trí thú vị, giúp bạn giải tỏa căng thẳng và thư giãn sau những giờ làm việc mệt mỏi. 
• Giáo dục: Vivarium là một công cụ giáo dục tuyệt vời cho trẻ em, giúp các bé học hỏi về thế giới tự nhiên và tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. 
• Nghiên cứu khoa học: Vivarium được sử dụng trong nghiên cứu khoa học để nghiên cứu hành vi, sinh sản và các khía cạnh khác của động thực vật. 

1.3 Tổng quan về Paludarium (hồ bán cạn) 

Có thể nói, Paludarium là một loại Vivarium đặc biệt, là một loại mô hình hệ sinh thái thu nhỏ kết hợp hài hòa giữa môi trường đất và nước. Paludarium thường bao gồm một vật chứa kín trong đó: 

• Phần đất: Nơi trồng các loài cây cối ưa ẩm và một số loài bò sát, lưỡng cư nhỏ. 
• Phần nước: Chiếm diện tích nhỏ hơn phần đất, là nơi sinh sống của các loài cá, tôm, tép và các sinh vật thủy sinh khác. 

Paludarium được thiết kế để mô phỏng môi trường sống là đầm lầy, nơi kết hợp hài hòa giữa cảnh quan trên cạn và dưới nước. Paludarium được sử dụng phổ biến cho việc nuôi dưỡng và quan sát động vật lưỡng cư như ếch nhái, cua bán thủy sinh cũng như một số loài bò sát như rùa trong điều kiện gần giống môi trường tự nhiên của chúng. Đây là một sở thích phổ biến đối với những người yêu thích thiên nhiên và mong muốn tạo dựng một hệ sinh thái nhỏ trong phạm vi nhà cửa hay văn phòng của mình. 

Ưu điểm của Paludarium: 

• Tính thẩm mỹ cao: Paludarium mang vẻ đẹp độc đáo với sự kết hợp giữa cây xanh, nước, đá, sỏi,... tạo nên một tiểu cảnh thu hút mọi ánh nhìn. 
• Hệ sinh thái đa dạng: Paludarium là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật khác nhau, mang đến trải nghiệm thú vị khi quan sát. 
• Dễ dàng chăm sóc: So với các mô hình thu nhỏ khác, Paludarium tương đối dễ chăm sóc, chỉ cần tưới nước và vệ sinh định kỳ. 

Tuy nhiên, Paludarium cũng có một số nhược điểm: 

• Yêu cầu kỹ thuật cao hơn: Việc thiết lập và duy trì Paludarium cần có kiến thức về cả môi trường đất và nước. 
• Chi phí cao hơn: Chi phí đầu tư cho Paludarium cao hơn so với Terrarium hay Aquarium do cần mua thêm các thiết bị lọc nước, tạo sương mù,... 

Có một môi trường mà Tiny Garden nghĩ các bạn sẽ dễ phân biệt hơn so với 3 thuật ngữ  Terrarium, Vivarium, Paludarium đó chính là Aquarium. 

1.4 Tổng quan về Aquarium (hồ thủy sinh) 

Aquarium hay còn gọi là hồ thủy sinh, là một hệ sinh thái nhân tạo được thiết kế để nuôi dưỡng các sinh vật thủy sinh, bao gồm cá cảnh, san hô, rong biển, ốc, tép, và các loài khác mô phỏng lại môi trường ngập nước như hồ, sông, hoặc thậm chí là đại dương. 

Bể thường được đặt trong nhà hoặc tại các địa điểm công cộng như thủy cung, nhằm mục đích trang trí, thư giãn, giáo dục và nghiên cứu khoa học. 

Ưu điểm của Aquarium: 

• Mang đại dương vào nhà: Aquarium mang đến cho bạn cơ hội sở hữu một mảnh đại dương thu nhỏ ngay trong chính ngôi nhà của mình. Bạn có thể ngắm nhìn vẻ đẹp đầy màu sắc của các loài cá, san hô và tận hưởng bầu không khí trong lành mà aquarium tạo ra. 
• Giải trí và thư giãn: Việc chăm sóc aquarium và quan sát các sinh vật bên trong là một hoạt động giải trí thú vị, giúp bạn giải tỏa căng thẳng và thư giãn sau những giờ làm việc mệt mỏi. 
• Giáo dục: Aquarium là một công cụ giáo dục tuyệt vời cho trẻ em, giúp các bé học hỏi về thế giới đại dương và tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. 
• Nghiên cứu khoa học: Aquarium được sử dụng trong nghiên cứu khoa học để nghiên cứu hành vi, sinh sản và các khía cạnh khác của sinh vật thủy sinh. 

2. Phân biệt các loại hệ sinh thái Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium  

Bạn đang ôm ấp giấc mơ kiến tạo một khu vườn thu nhỏ đầy sức sống trong nhà?  Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium là những lựa chọn tuyệt vời, mang đến cho bạn những trải nghiệm độc đáo và đầy hứng khởi. Tuy nhiên, để tạo dựng và nuôi dưỡng thành công hệ sinh thái thu nhỏ, việc phân biệt ba loại hình này là vô cùng quan trọng, bởi những lý do sau: 

2.1 Đáp ứng nhu cầu sinh sống của các loài sinh vật 

Muốn tạo nên môi trường sống phù hợp cho thực vật và động vật đòi hỏi phải hiểu rõ những điểm khác biệt tinh tế giữa bể Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium. Mỗi kiểu môi trường đều có một chức năng riêng, cụ thể: 

2.1.1 Terrarium (hồ cạn): 

- Là môi trường chủ yếu dành cho việc nuôi cây cỏ và động vật trên cạn. 

- Đất là thành phần chính, tạo nên môi trường khô ráo, ít nước. 

- Thích hợp cho các loài thực vật và động vật thích môi trường khô hạn. 

2.1.2 Paludarium (hồ bán cạn): 

- Kết hợp giữa môi trường trên cạn và dưới nước, mô phỏng một đầm lầy hoặc khu vực ven sông. 

- Có lượng nước đáng kể, thường chiếm ít hơn 50% tổng thể tích. 

- Là nơi lý tưởng cho các loài thực vật sống bán cạn và động vật lưỡng cư. 

2.1.3 Vivarium (sông suối): 

- Mô phỏng một đoạn bờ sông, với lượng nước cao hơn, thường chiếm trên 50% tổng thể tích. 

- Phù hợp với thảm thực vật ưa ẩm và động vật thích môi trường ẩm ướt, như cá và ếch. 

2.1.4 Aquarium (hồ thủy sinh): 

- Mô phỏng môi trường dưới đáy hồ, sông hoặc đại dương 

- Phù hợp với các loài động vật sống dưới nước như tôm, cá…. 

>>>Xem thêm:  Tất tần tật về Terrarium - Nghệ thuật trồng cây tiểu cảnh 

Ngoài ra, theo một số tài liệu Vivarium còn là thuật ngữ chung để chỉ mọi loại hệ sinh thái nuôi dưỡng động vật. Do đó, một hệ sinh thái kiểu Terrarium hoặc Paludarium cũng có thể được coi là một Vivarium nếu chúng nuôi dưỡng động vật. Điều này có ý nghĩa rằng, bất kỳ hệ sinh thái kiểu Paludarium hay Terrarium nào đều có thể được gọi là Vivarium, tuy nhiên không phải mọi hệ sinh thái kiểu Vivarium đều là Paludarium hoặc Terrarium. 

Mỗi loại môi trường đều có những yêu cầu riêng, do đó nắm được sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp xây dựng môi sống tối ưu phù hợp với từng loài.  

2.2 Chăm sóc và nuôi dưỡng hiệu quả với từng loại hệ sinh thái 

Mỗi loại hệ sinh thái như  Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium  đều đòi hỏi những yêu cầu chăm sóc và bảo dưỡng riêng biệt nhằm duy trì môi trường sống ổn định cho sự sống động thực vật bên trong: 

• Terrarium: Cần chú ý tưới nước, thoát nước, và ánh sáng phù hợp cho từng loại cây. 
• Vivarium: Cần cân bằng các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và thức ăn cho cả động và thực vật. 
• Aquarium: Chú ý nhiệt độ, các tác nhân gây hại ảnh hưởng đến cả thực vật và động vật trong hồ. Ngoài ra yếu tố Oxi và CO2 trong nước cũng cần được chú trọng 
• Paludarium: Cần chú trọng vào việc cân bằng độ ẩm, mực nước và ánh sáng cho cả phần cạn và phần nước. 

Chỉ khi hiểu rõ yêu cầu của từng loại hệ sinh thái, người chăm sóc mới có thể thiết lập và duy trì môi trường sống ổn định, tránh được sai sót trong quá trình chăm sóc, nuôi dưỡng. 

2.3 Tạo giá trị thẩm mỹ và giáo dục 

Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium mang đến những giá trị thẩm mỹ độc đáo, góp phần tô điểm cho không gian sống thêm sinh động và đẹp mắt. 

Hơn thế nữa, việc phân biệt các loại hệ sinh thái này giúp nâng cao kiến thức về môi trường sống của các loài sinh vật, góp phần giáo dục và nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học. 

2.4 Lựa chọn phù hợp với mục đích và sở thích 

Việc phân biệt các loại hệ sinh thái giúp bạn lựa chọn phù hợp với mục đích và sở thích của bản thân. 

• Terrarium: Thích hợp cho những người yêu thích cây cảnh, muốn tạo một khu vườn thu nhỏ trong nhà. 
• Vivarium: Phù hợp cho những người đam mê khám phá thế giới động thực vật, muốn nuôi dưỡng cả động vật và thực vật trong cùng một hệ sinh thái. 
• Paludarium: Lý tưởng cho những người yêu thích môi trường đầm lầy, muốn tạo một hệ sinh thái độc đáo với sự đa dạng sinh học. 
• Aquarium: Lý tưởng dành cho những người có kiến thức và kinh nghiệm về nuôi cá, đồng thời phải đầu tư một khoản chi phí nhất định cho việc mua sắm thiết bị và sinh vật. 

Lựa chọn loại hệ sinh thái phù hợp sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm thú vị và niềm vui trong quá trình chăm sóc, tạo dựng. 

Phân biệt  Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium  là điều cần thiết để đảm bảo môi trường sống phù hợp cho các sinh vật, giúp bạn chăm sóc hiệu quả và tạo giá trị thẩm mỹ, giáo dục cho hệ sinh thái thu nhỏ của mình. 

Chắc hẳn rằng sau khi  Tiny Garden chia sẻ đến bạn những kiến thức mới về các loại hình tiểu cảnh, cụ thể là phân biệt các loại hệ sinh thái Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium, bạn đã tìm được cho mình loại hình nghệ thuật mà bạn thấy thích nhất rồi đúng không nào.  

Tuy nhiên nội dung trong bài viết này  Tiny Garden chỉ cung cấp tổng quan về phân biệt các khái niệm thôi, vì thế để hiểu rõ hơn cách nuôi trồng và chăm sóc đối với từng loại hình trên, bạn hãy theo dõi thêm  Tiny Garden để cập nhật những bài viết mới tiếp theo nhé! Chúc bạn thành công trong việc tìm hiểu về các hệ sinh thái  Terrarium, Vivarium, Paludarium và Aquarium !